Η ιστορία του ROCK AND
ROLL είναι δεμένη με την ιστορία ενός καλλιτέχνη που χάραξε με το όνομά του την
αμερικάνικη μουσική - του Bill Haley.
Ο Bill Haley γεννήθηκε στις
6 Ιουλίου 1925, σ’ ένα προάστιο του Ντητρόιτ, στο Highland Park του Michigan,
ως William John Clifton Haley. Οι γονείς του ασχολούνταν με την country και
τούτη η μουσική ήτανε η πρώτη που άκουσε ο μικρός Haley. Όταν ήτανε τεσσάρων
χρονών, οι γονείς του εγκατασταθήκανε στο Boothwyn (Μπουθ-Γουίν) της
Πενσυλβάνια, όπου αγοράσανε μια φάρμα. Η παρουσία της μουσικής country ήταν το
ίδιο έντονη εκεί.
«Σαν ήμουν νεαρός», λέει ο Bill Haley, «ονειρευόμουνα να γίνω τραγουδιστής country. Από τα 15 μου
χρόνια έπαιζα κιθάρα και ήθελα να γίνω κάτι σαν τον Jimmie Rodgers ή τους
άλλους τραγουδιστές της country που ήτανε πολύ δημοφιλείς εκείνες τις μέρες. Έπαιξα
κιθάρα με την ορχήστρα του Cousin Lee, στο Μπούθ-Γουίν, όσο πιο σύντομα
μπόρεσα. Παίζαμε σε εκθέσεις, σε σχολεία, σε λούνα-πάρκ, σε τοπικές γιορτές -
όπου μπορούσαμε».
Το 1944, ο Bill Haley ηχογράφησε
ένα δίσκο, για πρώτη φορά.
"Ήτανε σε δίσκους Vogue,
ένα τοπικό τραγούδι με τίτλο «We're Recruiting» και είχε μια αρμονία σε τέσσερα
μέρη, στο στυλ των ‘Sons Of The Pioneers’. Τότε ήταν το κορυφαίο συγκρότημα
country. Το συγκρότημα που έπαιζα τότε λεγότανε Downhomers και είχα αντικαταστήσει
σ' αυτούς τον Kenny Baker. Μαζί τους έκανα μια περιοδεία μέχρι το Φόρτ Γουαίην
της Ίντιάνα", θυμάται ο Haley.
Ήταν η πρώτη πραγματική
εμπειρία του Haley από μια περιοδεία και η πείρα που αποκόμισε ήταν πολύτιμη.
Συνέχισε τις τουρνέ του και έφτασε στο Χάρτφορντ του Κοννέκτικατ, όπου τραγούδησε
σε ένα τοπικό ραδιοσταθμό σαν τραγουδιστής country. Εκεί παντρεύτηκε.
Με μεγαλύτερες πια ευθύνες,
αποφάσισε να σχηματίσει το δικό του συγκρότημα και να δοκιμάσει την τύχη του.
Το
1947, έφτιαξε τους ‘Four Aces Of Western Swing’ καί άρχισε τις περιοδείες γύρω από
το Ιλλινόι και την Πενσυλβάνια. Αργότερα, την ίδια χρονιά, άρχισε να δουλεύει σαν
ντίσκ-τζόκεϋ σ' ένα νέο ραδιοσταθμό - στον WPWA του Τσέστερ (Πενσυλβάνια).
Την επόμενη χρονιά, ο Haley
εξασφάλισε ένα συμβόλαιο με τη μικρή εταιρία δίσκων Cowboy της Φιλαδέλφεια.
«Ηχογραφήσαμε μερικά
κομμάτια σ’ ένα στούντιο στην πόλη», θυμάται ο Haley, «και μερικά άλλα σε
διάφορους ραδιοσταθμούς, καθώς περιοδεύαμε. Γράψαμε αρκετά σίνγκλς με τις
εταιρίες Cowboy, Center και Keystone. Το πρώτο ήτανε το
«Candy Kisses». Ωστόσο, το πρώτο δικό μου τραγούδι που ηχογραφήθηκε δεν
γράφτηκε από μένα. Ήτανε το «Candy And Women», πού κυκλοφόρησε στην Columbia
από τον Andy Reynolds. Εγώ ηχογράφησα το κομμάτι αργότερα για την Cowboy».
Ένας σπάνιος δίσκος με μερικά από τα πρώτα
τραγούδια που ηχογράφησε ο Haley για την Cowboy, κυκλοφόρησε το 1979 από την
αυστραλέζικη εταιρία Crass Roots. Με τίτλο «Golden Country Origins»,
αποκαλύπτει τη φωνή τού νεαρού Haley - μια φωνή που δεν διαφέρει σχεδόν καθόλου
από τη φωνή των μετέπειτα μεγάλων επιτυχιών του. Δεν είναι μια δυνατή φωνή,
είναι πεζή σε αρκετά σημεία και με μια φανερή κλίση προς την count¬ry, αλλά
έχει όλα τα στοιχεία που αργότερα θα τον κά¬νανε διάσημο. Οι μουσικοί που τον
συνοδεύουν σ’ αυτό το δίσκο είναι οι Tex King, Rusty Keefer, Billy Williamson,
Al Rex και Johnny Grande - ονόματα που θα συναντήσουμε αργότερα στους Comets.
Η πρώτη σημαντική στιγμή στην ιστορία του Bill
Haley ήρθε με τον τρίτο δίσκο του για την Essex - το «Icy Heart», που μπήκε για
πρώτη φορά στα tops των δίσκων country. Αποφασισμένος πια να ακολουθήσει την
μουσική country, μια και εδώ εύρισκε ανταπόκριση, ο Haley ξεκίνησε για την
καρδιά της country μουσικής, την πόλη Νάσβιλ, για να προωθήσει το δίσκο του.
Εκεί, όλα αλλάξανε από τη μια στιγμή στην άλλη - χάρη σ’ ένα τηλεφώνημα τού
Miller.
Ο Miller του είπε ότι κάποιος άρχιζε να παίζει την δεύτερη πλευρά του «Icy Heart», που ήταν το “Rock That Joint”, ένα γρήγορο boogie. Λέει ο Haley : "Ο δίσκος είχε αρχίσει να πουλάει σαν ζεστή τυρόπιτα
τόσο στο ακροατήριο των μαύρων, όσο και στο ακροατήριο των νεαρών λευκών. Έτσι,
ο Miller μου είπε έλα δω, βγάλε το καουμπόικο καπέλο και τις μπότες και βρες
ένα σμόκιν. Θα χτυπήσουμε το κύκλωμα των κλάμπ του Βορρά. Έτσι ακριβώς κι’
έγινε, από τη μια στιγμή στην άλλη".
Tο “Rock That Joint”, πούλησε 75.000 αντίτυπα και το 1953 η Essex συνέχισε στο ίδιο κανάλι με
το «Crazy Man Crazy».
«Τούτη ήταν η δεύτερη
σημαντική στιγμή», λέει ο Haley. Το «Crazy Man Crazy» πούλησε πάνω από 100.000
αντίτυπα και μολονότι η λέξη rock 'n' roll δεν αναφερότανε πουθενά, ήταν ο πρώτος
πραγματικός δίσκος του ρόκ που φτιάξαμε. Ίσως ο πρώτος που φτιάχτηκε ποτέ. Οι
νεαροί ξετρελάθηκαν κυριολεκτικά, είχαμε διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις και άλλα
πρωτοφανή φαινόμενα και το «Crazy Man Crazy» έφτασε το νούμερο 1 πολλών τοπικών
tops. Αλλά δημιουργηθήκανε προβλήματα. Μας κλείνανε
εμφανίσεις σε clubs Jazz
μουσικής συχνά, γιατί δεν υπήρχε προηγούμενο σ’ αυτό πού κάναμε. Τότε δεν
υπήρχε rock and roll. Έτσι, με ένα νούμερο 1 στα tops του Σικάγο το 1953, βρεθήκαμε να παίζουμε μαζί με την ορχήστρα του Dizzy
Gillespie, σε ένα τζάζ κλάμπ. Δεν αρέσαμε καθόλου, ωστόσο, στον ιδιοκτήτη, που
μας πέταξε στο δρόμο. Ο κόσμος δεν καταλάβαινε τη μουσική μας. Είχαμε μια επιτυχία,
είχαμε το ακροατήριο μας, αλλά καμιά κατανόηση μέσα στο επαγγελματικό μουσικό
κύκλωμα. Ήταν μια αποκαρδιωτική εμπειρία», λέει ο Halley.
Τα πράγματα θα αλλάζανε
γρήγορα. Μέσα στο 1953 και στα πλαίσια ενός πειράματος, ο dick jockey του Κλήβελαντ, Alan Freed, άρχισε να μεταδίδει ένα
πρόγραμμα rhythm and blues σε ακροατήριο λευκών. Το πείραμα είχε αποτέλεσμα και
πολλοί λευκοί ακροατές άρχισαν να στρέφονται προς τα rhythm and blues καί στη
μουσική πού ό Freed χαρακτήριζε σαν rock and roll. Είναι σίγουρο πώς ό όρος ακουγότανε
για πρώτη φορά σε μεγάλη κλίμακα και με την επισημότητα που έδινε ένα
ραδιοφωνικό πρόγραμμα. Ωστόσο, ο Freed απλά υιοθέτησε τον όρο και η πατρότητα δεν
του ανήκει.
Ο Bill Haley υπόγραψε συμβόλαιο με την εταιρία Decca στη Νέα Υόρκη και στις 12 Απρίλη του
1954, σε ένα στούντιο στη West 80th Street, ηχογράφησε μαζί με το συγκρότημά
του, που είχε μετονομαστεί σε Comets, το «Rock Around The Clock».
Οι Comets ήταν: Danny Cedrone, Billy Williamson,
Johnny Grande, Joey D'Ambrosio (tenor sax), Marshall Lytle (bass) και Billy Gussack (drums).
Τίποτα δεν μπορούσε πια
να σταματήσει το ρου της μουσικής ιστορίας. Ντίσκ-τζόκεϋς σαν τον Bill Randle
και τον Alan Freed υποστήριξαν το δίσκο και σε λίγο, ο όρος rock and roll είχε
επικρατήσει. Η μουσική διαδόθηκε ακόμα πιο γρήγορα με την υιοθέτηση του «Rock
Around The Clock», ένα χρόνο αργότερα, σαν μουσικό θέμα της ταινίας «Η ζούγκλα
του μαυροπίνακα» («The Blackboard Jungle») που έδινε έμφαση στο χάσμα ανάμεσα
στους «ενήλικες» και τους «τηναίητζερ». Από τότε και μετά, για ένα μεγάλο
κοινό, το ροκ είχε ταυτιστεί με το χάσμα των γενεών και ιδιαίτερα με την
επαναστατική πλευρά τούτου τού χάσματος.
Η επιτυχία του Haley ήρθε σε
μια εποχή που η νέα μουσική έφερνε σύγχυση και τρόμο στους περισσότερους ανθρώπους
πάνω από την ηλικία των 30 ετών, που τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου τους γέμιζε
με υποψία ότι το rock-and - roll ήταν μέρος μιας κομμουνιστικής συνωμοσίας για να
διαφθείρει τα μυαλά των Αμερικανών εφήβων. Ο επικεφαλής του FBI J. Edgar Hoover
προσπάθησε να βρει ενοχοποιητικό υλικό για τον Bill Haley, ο οποίος κουβαλούσε όπλο
στις περιοδείες του για την ασφάλειά του.
Το "Rock Around the
Clock " ήταν ο πρώτος δίσκος που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα
τόσο στη Βρετανία όσο και στη Γερμανία και το 1957 ο Haley έγινε ο πρώτος
μεγάλος Αμερικάνος ροκ τραγουδιστής που περιόδευσε στην Ευρώπη. Ο Haley συνέχισε
να κάνει hits καθ’ όλη τη δεκαετία του 1950, όπως το "See You Later, Alligator" και πρωταγωνίστησε στις πρώτες rock and
roll μουσικές ταινίες “Rock Around the Clock” και “Don't Knock the Rock” το 1956.
Ο Haley όμως ήταν ήδη 30 ετών και σύντομα στις Ηνωμένες Πολιτείες επισκιάστηκε
από το νεότερο και πιο σέξι Elvis Presley, αλλά συνέχισε να έχει μεγάλη
δημοτικότητα στη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία κατά τη
διάρκεια της δεκαετίας του 1960.
Ο Haley είχε παραδεχθεί
ότι ήταν αλκοολικός (όπως αναφέρεται σε ραδιοφωνική συνέντευξη του 1974 για το
BBC) και έκανε μάχη με το αλκοόλ στα μέσα της δεκαετίας του 1970. Παρ’ όλα αυτά,
αυτός και η μπάντα του, συνέχισαν να κάνουν περιοδείες, επωφελούμενοι από το κίνημα
νοσταλγίας τη; Δεκαετία; του 1950 στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Έπαιξε για
τη βασίλισσα Ελισάβετ στο Royal Variety Performance στις 10 Νοεμβρίου 1979, και
έκανε την τελική εμφάνισή του στη Νότια Αφρική τον Μάιο και τον Ιούνιο του 1980.
Πάντως όταν τον έβλεπες νόμιζες ότι δεν πέρασε ημέρα από το 1955!!!
Πέθανε το πρωί της 9
Φεβρουαρίου 1981. Η χήρα του Bill, αρνήθηκε ότι είχε όγκο στον εγκέφαλο όπως διαδόθηκε.
Το πιστοποιητικό θανάτου του έγραφε «Φυσικά αίτια: Το πιο πιθανό καρδιακή
προσβολή».
Οι αρχικοί Comets του
Haley ακόμα κάνουν περιοδείες στον κόσμο.