θυμησέ μου...: The Alan Freed story

Ο άνθρωπος που έπαιξε τον μεγαλύτερο ρόλο στο να αποκτήσει το rock and roll πρόσβαση στο ‘πλατύ κοινό’ και να γίνει δημοφιλές στη αμερικάνικη νεολαία, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '50, ήταν αναμφίβολα ο Alan Freed, ο πρώτος disc jockey και παραγωγός ροκ εν ρολ συναυλιών. Συχνά πιστώνεται στον Freed ότι εκείνος ήταν που επινόησε τον όρο rock and roll το 1951, ο οποίος λέγεται, ότι για να αποφύγει το στίγμα που υπήρχε για το R & B που λεγόταν και ‘φυλετική μουσική’, ο Freed άνοιξε την πόρτα στην αποδοχή, από το λευκό κοινό, της μαύρης μουσικής, αποφεύγοντας τις διασκευές από λευκούς στα originals R & B.

Ο Albert James Freed γεννήθηκε στο Johnstown της Pennsylvania το 1922 από Ουαλλέζα μητέρα και Λιθουανό πατέρα. Το 1933, όταν ήταν δώδεκα ετών, η οικογένειά του Freed μετακόμισε στο Σάλεμ του Οχάιο. Στο σχολείο του, στο Salem High School, έφτιαξε μια πάντα γνωστή ως ‘Sultans of Swing’, στην οποία έπαιζε τρομπόνι. Φιλοδοξία του ήταν να γίνει κάποια ημέρα ο ηγέτης της μπάντας, αλλά μια μόλυνση στο αυτί τον έκανε να παραιτηθεί από αυτή την πιθανότητα.

Στο κολέγιο, ανέπτυξε ένα ενδιαφέρον για το ραδιόφωνο, και μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε σε διάφορους μικρούς σταθμούς. Μεταξύ αυτών ήταν ο WKST (1942) στο New Castle της Πενσυλβάνια, ο WKBN (1942) και ο WAKR (1945) όπου έγινε αγαπητός στο τοπικό κοινό, παίζοντας καυτή τζαζ και ποπ. Και οι δύο σταθμοί ήταν στο Ακρον του Οχάιο. Το 1949 ο Freed πήγε στον σταθμό WXEL-TV στο Κλίβελαντ.

Ο Leo Mintz, ένα τοπικός ιδιοκτήτης δισκάδικου, παρατήρησε ένα αυξημένο αριθμό λευκών εφήβων που αγόραζε rhythm and blues δίσκους στο κατάστημά του. Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις ο Mintz πρότεινε στον Freed ότι θα έπρεπε να ξεκινήσει να παίζει αυτούς τους δίσκους. Στις 11 Ιουλίου 1951, ονομάζοντας τον εαυτό του "Moondog", ο Freed βγήκε στον αέρα και έγινε ένας από τους πρώτους που έβαζε rhythm and blues για ένα λευκό εφηβικό ακροατήριο. Άλλοι μικροί σταθμοί ακολούθησαν και τελικά υποχρέωσαν και τους μεγαλύτερους σταθμούς να κάνουν το ίδιο.

Λόγω των προκαταλήψεων της εποχής ο Freed άρχισε να αποκαλεί τους δίσκους rhythm and blues που έπαιζε ως ‘Rock ‘n’ Roll’. Το ειρωνικό ήταν το γεγονός ότι όρος που ο Freed χρησιμοποιούσε για να κάνει το rhythm and blues πιο αποδεκτό στο λευκό ακροατήριο, ήταν μία φράση αργκό για το σεξ στη μαύρη κοινότητα.

Το 1951 ένα μαύρο φωνητικό συγκρότημα οι The Dominoes ηχογράφησε το "Sixty Minute Man" που έγινε χιτ (νο 1 στα R & B και νο 17 στα pop). Οι στίχοι ήταν άκρως υπαινικτικοί και χρησιμοποιούσαν τον όρο ‘ροκ εν ρολ’ στους στίχους. Ο Freed άρχισε να χρησιμοποιεί τον όρο ένα μήνα αργότερα και το πιθανότερο ήταν να τον εμπνεύστηκε από αυτό το τραγούδι.

Ο Freed θα ονόμαζε την εκπομπή του ‘Moondog's Rock 'n' Roll Party’. Η επιτυχία της εκπομπής οδήγησε τον Freed να διοργανώσει τον Μάρτιο του 1952,στο Moondog Coronation Ball στο Κλίβελαντ. Top μαύροι καλλιτέχνες είχαν κληθεί στην παράσταση. Έξι χιλιάδες θαυμαστές διέλυσαν την είσοδο εκτός από τις χιλιάδες που βρίσκονταν ήδη στα 10.000 καθίσματα της αίθουσας. Τα δύο τρίτα του σόου ήταν λευκοί.

Το 1954 ο Freed μετέφερε την εκπομπή του στο ραδιόφωνο WINS στη Νέα Υόρκη. Μέσα σε λίγους μήνες η εκπομπή έφτασε στο νο # 1. ο Freed άρχισε παραστάσεις στο Brooklyn Paramount, όπου συχνά βρισκόταν στη σκηνή να περιστρέφεται.

Ο Freed εμφανίστηκε σε διάφορες rock and roll ταινίες όπως : ‘Don't Knock The Rock’, ‘Rock Around The Clock’, ‘Mister Rock and Roll’, ‘Go, Johnny Go!’ και ‘Rock, Rock, Rock’.

Δεν ήταν καμία έκπληξη το γεγονός ότι αυτές τις ταινίες διεύρυναν την αποδοχή του ροκ εν ρολ. Η πραγματική έκπληξη ήταν ο ίδιος ο Alan Freed. Στο μισό της τρίτης δεκαετίας της ηλικίας του ο Freed έμοιαζε τουλάχιστον δέκα χρόνια μεγαλύτερος. Άχαρος και με ελάχιστη σκηνική παρουσία ο Freed φαινόταν εντελώς εκτός τόπου. Για πολλούς εφήβους ο Freed έμοιαζε με το απόλυτο του ενήλικα.

Το 1957 ο ABC-TV έδωσε στον Freed το δικό του εθνικό τηλεοπτικό rock & roll show, αλλά ένα επεισόδιο στο οποίο ο Frankie Lymon χόρεψε με ένα λευκό κορίτσι εξόργισε τις νότιες θυγατρικές του ABC και η εκπομπή ακυρώθηκε.

Τα πρώτα πραγματικά προβλήματα για τον Freed άρχισαν όταν ανέβασε μια συναυλία στο Boston Arena (1958) που είχε ως αποτέλεσμα να του χρεώσουν την υποκίνηση ταραχών. Αν και οι κατηγορίες αργότερα απορρίφθηκαν, η WINS δεν ανανέωσε τη σύμβαση με τον Freed. Αυτό το γεγονός τον ανάγκασε να χρεοκοπήσει και έμελε να είναι μόνο η αρχή των νομικών προβλημάτων του Freed.

Ο Freed μετακόμισε στο ραδιόφωνο WABC, καθώς επίσης και φιλοξένησε ένα τοπικό τηλεοπτικό χορευτικό show.

Το 1959 η Επιτροπή Εποπτείας της Αμερικανικής Βουλής, κατόπιν παροτρύνσεως της ASCAP, άρχισε να εξετάζει τους deejays που πήραν δώρα από τις δισκογραφικές εταιρείες σε αντάλλαγμα για την αναπαραγωγή δίσκων τους σχετικά με τις συναυλίες τους. Αν και μια σειρά deejays και οι διευθυντές προγράμματος μπλέχτηκαν στο σκάνδαλο, η αρμόδια επιτροπή αποφάσισε να επικεντρωθεί στον Freed. Οι εκπομπές του Freed σύντομα σταμάτησαν, καθώς κανείς δεν ήθελε να συνεργαστεί μαζί του. Το 1959, το WABC στη Νέα Υόρκη, του ζήτησε να υπογράψει δήλωση που επιβεβαιώνει ότι ποτέ δεν είχε δεχθεί λεφτά (payola). Ο Freed αρνήθηκε «για λόγους αρχής» να υπογράψει και απολύθηκε.

Στις 8, Φεβρουαρίου 1960 ένα σώμα ενόρκων στη Νέα Υόρκη, άρχισε να ψάχνει σε εμπορικές πληροφορίες στην μουσική βιομηχανία και στις 19 του Μάη του 1960 οκτώ άντρες κατηγορήθηκαν ότι πήραν 116.580 $ από παράνομες δωρεές. Αυτό θα οδηγούσε τον Freed να κατηγορηθεί για φοροδιαφυγή εισοδήματος από την IRS (εφορία).

(στην φώτο: ο Alan Freed με άλλους διευθυντές προγράμματος και disc jockeys σε σταθμό της αστυνομίας της Νέας Υόρκης τον Μάιο, 1960)

Ο Freed ήταν ο μόνος deejay που κλήθηκε από την Επιτροπή Εποπτείας και αρνήθηκε να καταθέσει παρά το γεγονός ότι του δόθηκε ασυλία. Η δίκη ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1962 και τελείωσε με τον Freed να βρίσκεται ένοχος σε 29 κατηγορίες για εμπορική δωροδοκία. Αν και έλαβε μόνο $ 300 πρόστιμο και 6 μήνες φυλάκιση με αναστολή η καριέρα θα τελείωνε για πάντα.

Αναγκασμένος να εγκαταλείψει τη Νέα Υόρκη γρήγορα, ο Freed εργάστηκε στο KDAY το 1960, στο Λος Άντζελες, αλλά όταν η διοίκηση αρνήθηκε να τον αφήσει να προωθήσει live rock & roll shows ο Freed εγκατέλειψε το σταθμό και επέστρεψε στο Μανχάταν για μία ζωντανή twist παράσταση. Όταν η τρέλα του twist πέρασε έγινε disc jockey στο WQAM στο Miami. Συνειδητοποιώντας ότι το όνειρό του να επιστρέψει στο ραδιόφωνο της Νέας Υόρκης ήταν ακριβώς αυτό, η κατανάλωση αλκοόλ για τον Freed αυξήθηκε. Η δουλειά στο Μαϊάμι κράτησε μόνο δύο μήνες.

Στις 15 Μαρτίου του 1964 ο Freed κατηγορήθηκε από ένα ομοσπονδιακό σώμα ενόρκων για φοροδιαφυγή. Η IRS ισχυρίστηκε ότι ο Freed οφείλει φόρο 37.920 δολάρια για τα έτη 1957-59. Ζώντας στο Παλμ Σπρινγκς, στην Καλιφόρνια την εποχή εκείνη, ο Freed ήταν φτωχός και άνεργος. Προτού να μπορέσει να απαντήσει στις κατηγορίες εισήλθε σε νοσοκομείο πάσχει από ουραιμία. Ο Alan Freed πέθανε στις 20 Ιανουαρίου του 1965 αδέκαρος και διαλυμένος. Ήταν 43 ετών.

Ο Freed που αγαπούσε πραγματικά το rock and roll, λέγεται ότι δεν είχε παίξει ποτέ ένα δίσκο που δεν του άρεσε και ποτέ δεν ξέχναγε μία μουσική που άκουγε. Ωστόσο, ήταν ατελής άνθρωπος που υποστήριξε ότι έγραψε κάποια τραγούδια που δεν ήταν δικά του, πλήρωνε τραγουδιστές στις περιοδείες του πολύ λίγο και συναναστρεφόταν με αμφίβολα άτομα.

Κατά την διάρκεια της ζωής του παντρεύτηκε τρεις φορές. Το 1943 την Betty Lou, με την οποία έκανε δύο παιδιά, το 1950 την Marjorie J. Hess, με την οποία έκανε επίσης δύο παιδιά και το 1959 την Inga Lil Boling.

Η ταινία του 1978, ‘American Hot Wax’ είχε κεντρικό θέμα τον Freed, (στον ρόλο του Freed ο ηθοποιός Tim McIntire) αν και υπήρχαν φανταστικές αναφορές. Στην ταινία εμφανίζονται και οι Chuck Berry, Screamin' Jay Hawkins, Frankie Ford και Jerry Lee Lewis.